15 januari 2025

VvE Liendenhof's reis naar een groenere toekomst

alt

Sadhu Bolland (rechts op de foto) en Riek Hemmink (links op de foto), bewoners enbestuursleden van VvE Liendenhof 2-114 in Nellestein, zetten zich in voor deverduurzaming van hun vve-gebouw. Er staan nu onder andere zonnepanelen op hetdak, de oude ramen zijn vervangen door energiezuinige ramen en de kruipruimteszijn geïsoleerd. Om de verduurzaming van een vve-gebouw succesvol te maken, iseen haalbaar plan erg belangrijk meent Sadhu: “Door maatregelen te kiezen waar allebewoners van profiteren, hebben we draagvlak gecreëerd en is iedereen enthousiastgeworden.”

We worden op een zonnige dag hartelijk ontvangen door Sadhu Bolland en Riek Hemminkin het appartement van Sadhu, op de vierde verdieping in VvE Liendenhof. Wat directopvalt is het geweldige uitzicht vanuit de woonkamer op het Gaasperplas. “Het is hier echtfantastisch wonen!”, geeft Sadhu aan. ”Het is echt een mooi gebied met uitzicht op hetpark. Daarnaast ben je met de metro binnen 20 minuten in de stad.” Riek vult aan: “Hetvve-gebouw is ook heel mooi. Het zijn allemaal diverse appartementen, wat ze net eenbeetje anders maakt”.

alt

Een serie van uitdagingen

Maar achter de mooie en diverse appartementen van het gebouw schuilde jarenlang eenserie van uitdagingen, van hardnekkige lekkages tot verouderde ramen en asbestproblemen. "Het asbest zat er al sinds 1979, maar er was niet genoeg geld in de kas om het aan te pakken. Het dak was ook dringend aan vernieuwing toe en er was veel enkelglas in het gebouw. We gingen ervan uit dat we voldoende hadden gespaard om dit soort werkzaamheden te financieren, maar dat bleek niet het geval. De bedragen in het MJOP klopten niet, en het verwijderen van bijvoorbeeld het asbest zou ons veel meer kosten dan verwacht," vertelt Sadhu.

"De bedragen in het MJOP klopten niet, en het verwijderen van het asbest zou ons veel meer kosten dan verwacht"

Aanleiding van verduurzaming

Sadhu legt uit dat verduurzaming vooral nodig was vanwege lekkages, zowel temperatuur-als waterlekkages. "De ramen waren een bouwfout, waardoor kou of warmte makkelijk binnen kon komen. Op sommige plaatsen lekten de ramen al 40 jaar vanwege een bouwfout. Op andere plaatsen was de raamkit onvoldoende. Elke winter lieten we preventief een loodgieter het dak controleren om de schade te beperken." Volgens Sadhu en Riek waren er nog meer problemen met de ramen. Ze waren van aluminium, waardoor het in de winter ijskoud was in de woonkamer en in de zomer juist bloedheet. In 1985 werd er dubbel glas geplaatst in de woonkamers, maar de slaapkamers bleven enkel glas houden. 

Sadhu gaf tot slot aan dat er ook op het dak lekkages waren. Daarnaast had het dak een lage isolatiewaarde. Wanneer er plannen werden gemaakt om het dak aan te pakken, is Riek en Sadhu geadviseerd om dan ook gelijk het asbest aan te pakken.

alt

De verduurzamingsmaatregelen van VvE Liendenhof

VvE Liendenhof heeft flink wat verduurzamingsmaatregelen getroffen. Zo is het dak geïsoleerd en zijn er triple glas ramen in de nieuwe kunststof kozijnen geplaatst. De houten kozijnen kregen dubbelglas, en er zijn zonnepanelen op het dak geïnstalleerd. De kunststof kozijnen zijn nieuw en hebben de oude, koude aluminium kozijnen vervangen.

Daarnaast is het plafond van de kruipruimte onder de begane grond geïsoleerd met isolatieplaten, omdat de vloeren van de begane grondwoningen erg koud waren. Ook de muur die grenst aan de containerruimte, waar het steenkoud was, is voorzien van dikke isolatieplaten.

alt

Daarnaast is het plafond van de kruipruimte onder de begane grond geïsoleerd met isolatieplaten, omdat de vloeren van de begane grondwoningen erg koud waren. Ook de muur die grenst aan de containerruimte, waar het steenkoud was, is voorzien van dikke isolatieplaten.

Riek wijst verder op de "droogloop", het overdekte gebied bij de ingang. Ook hier zijn isolatieplaten geplaatst, omdat de slaapkamers van de eerste verdieping erboven anders erg koud waren. Ze legt uit dat het gebouw een betonnen structuur heeft, met betonnen platen, vloeren en plafonds waarop bakstenen zijn geplaatst. De betonnen delen steken naar buiten uit, wat een "koudebrug" veroorzaakt: de kou van buiten wordt via de betonplaten naar binnen getrokken.

Vertraging door wateroverlast

“We zijn nog bezig met de werkzaamheden. De kruipruimtes moeten nog aangepakt worden, maar door de zware regenval staan ze vol water. Het regende vanaf september vorig jaar tot eind mei, waardoor het grondwaterpeil te hoog is. In januari konden we daarom niet beginnen. Ik zag het zelf ook; de kruipruimtes stonden vol water, waardoor het boven ijskoud is. Daarom pakken we de kruipruimtes in september aan.”, aldus Sadhu.

Van een duur plan naar een haalbare oplossing

Sadhu vertelt dat zij en Riek in 2018 een bureau hadden ingehuurd dat voorstelde om het hele   gebouw van buiten te isoleren. Maar dat zou ontzettend veel geld kosten—het plan kwam neer op 11 miljoen euro. De eigen bijdrage voor een gemiddelde woning zou toen rond de 640 euro liggen. Riek en Sadhu waren toen pas een half jaar bestuurders en dit plan was door hun voorgangers in gang gezet. Zij dachten echter: "Kan dat niet anders?"

Daarom besloten ze te onderzoeken wat de mogelijkheden waren bij andere beheerders.Uiteindelijk kozen Riek en Sadhu om van beheerder te wisselen en kozen ze voor VVEgemak. Sadhu: “Zij wezen ons erop dat we een flinke reservefonds hadden en dat we een plan konden maken waarin het dak en de ramen in één keer aangepakt zouden worden. De renovatie kost nu 4 miljoen euro. Tijdens de stemming in de algemene ledenvergadering (ALV), stemden ongeveer 94% van de bewoners voor dit plan.”

Samenwerking met De Energiesprong Alliantie en Ingenieursbureau Multical

Sadhu gaf aan dat ze een duurzaamheidsadviseur of energieadviseur niet echt nodig hadden. “We hadden al contact met De Energiesprong Alliantie (ESA). ESA heeft de aanvraag voor de energiebespaarlening van het Warmtefonds begeleidt. Op deze manier is de aanvraag volledig volgens de regels van het Warmtefonds gegaan. Ook gaven zij voorlichting aan de vve-leden over de werkzaamheden. De vve-leden werden volledig meegenomen in het proces. Tijdens de uitvoering hadden we een bewoners begeleider ingehuurd. Die zorgde voor het contact met de bewoners en handelde vragen van de leveranciers af.”Ook namen Sadhu en Riek een ingenieursbureau in de arm. “De werkzaamheden zijn begeleid en uitgevoerd door bureau Multical, een ingenieursbureau dat ook verantwoordelijk was voor het opstellen van de bestekken. Hierin staan onder andere nauwkeurig de specificaties van de nieuwe ramen beschreven, zoals de dikte, diepte, breedte en hoogte, en andere relevante details.”

De financiering van verduurzaming

Sadhu vertelt: “We moesten leningen regelen omdat een vve geen lening kan afsluiten; alleen de buitenkant van het gebouw behoort tot de vve, de appartementen zijn privébezit.Onze beheerder, VVEgemak, wees ons op de VvE Energiebespaarlening van het Warmtefonds. We konden ook subsidies voor asbestverwijdering en vooronderzoek aanvragen. Daarnaast hadden we gebruikgemaakt van de SVVE subsidieregeling van het RVO. Daar kreeg je een subsidie wanneer je kozijnen vervangt en energiebesparende isolatiemaatregelen uitvoert. In ons geval werden het dak en de bodem geïsoleerd”.“We hadden ook nog eens geluk met de lage rente toen we de lening ondertekenden. We Blijven binnen budget en onderzoeken extra verbeteringen zoals nieuwe ramen in het trappenhuis en branddeuren op de eerste verdieping. Binnen budget blijven maakt het projectbeheer veel relaxter.”

"Binnen budget blijven maakt het projectbeheer veel relaxter.”


Minder stoken en lagere kosten

Sadhu en Riek merken op dat ze veel minder stoken en dat zien ze terug op de energierekening iedere maand. Ook het binnenklimaat is stabieler. “Waar het vroeger in mijn woonkamer altijd 30 graden was, was het gisteravond, ondanks de warme dag,ongeveer 25 graden. Ook is het nog leuk om te vermelden dat we een voorbeeld voor de rest van de wijk zijn geworden. Bewoners van andere gebouwen komen bij ons kijken naar wat we hebben gedaan en hoe we het hebben gedaan.”, aldus Sadhu.

Tips voor succesvolle verduurzaming

Riek en Sadhu delen graag hun tips. Sadhu: “Stel een haalbaar plan op. Ons Oorspronkelijke plan uit 2018 was simpelweg niet haalbaar genoeg. Kijk goed naar plannen waar iedereen iets aan heeft. Bijvoorbeeld, het vervangen van de ramen was niet strikt noodzakelijk volgens het MJOP, maar doordat we dit nu al hebben gedaan, profiteren alle bewoners, ook de tussenwoningen, van de nieuwe ramen. Het oorspronkelijke plan richtte zich op het dak en asbest. Als je dat alleen aanpakt, hebben alleen de bovenste verdiepingen er iets aan, en dan stemmen zij voor terwijl de rest niet betrokken is. Door Dingen te doen waar iedereen baat bij heeft, krijgt het plan veel meer steun en enthousiasme."

“We zijn een voorbeeld voor de rest van de wijk”

Volgens Riek is een goede beheerder belangrijk voor een succesvolle uitvoering. Ze Benadrukt: “Een goede beheerder vergroot de kans op succes. Je hebt dan een aanspreekpunt voor bewoners en externe partijen."

Doet u ook mee?

Bent u lid van een vve en wilt u ook verduurzamen? Bent u lid van een vve en wilt u ook verduurzamen? Bekijk dan wat voor u de mogelijkheden zijn. Hier vindt u meer informatie over financieringsmogelijkheden, het programma van netwerk- en buurtbijeenkomsten enook kunt u zich inschrijven voor de vve-nieuwsbrief. Zo blijft u op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het gebied van verduurzaming voor vve’s, wet- en regelgeving, nieuwe regelingen, subsidies en financieringsmogelijkheden.